به دلیل اهمیت این بیماري،پژوهش های گسترده ای در زمینه های مختلف براي بررسی آن در حال انجام هستند. از آنجایی که تحقیقات مداخله ای در زمینه دیابت،بر روی انسان به دلیل ملاحظات اخلاقی با محدودیت هایی رو به رو است،استفاده از مدل هاي حیوانی براي بررسی بیماري ضروري به نظر می رسد.با وجود این که مدل هاي حیوانی نمی توانند به طور کامل با مدل انسانی معادل سازي شوند،اما با استفاده از این مدل ها می توان به دست آوردهای جدید و سودمندي درباره دیابت انسانی دست یافت.
یکی از روش های رایج در ایجاد مدل حیوانی دیابتی استفاده از استرپتوزوسین یا(STZ)می باشد.
این ماده به طور انتخابی و با مکانیسم شناخته شده، باعث تخریب سلول های بتا پانکراس می شود. استرپتوزوسین با فرمول شیمیاییC60H15N3O7ونام تجاری Zanosar برای درمان سرطان متاستاز دهنده سلول های جزایر لوزالمعده به کار می رود.
این ماده به لحاظ ساختاری یک گلوکز آمین نیتروز اوره است و به دلیل شباهت ساختمانی به گلوکز وارد سلول های بتای پانکراس شده و آنها را تخریب می کند. این ماده در 7/4 pH و دماي 37 درجه سانتیگراد نسبتاً پایدار بوده و برای القاي هر دو نوع دیابت 1 و 2 مورد استفاده قرار می گیرد. STZ می تواند به صورت داخل وریدي، داخل صفاقی و زیر جلدي تزریق شود. جهت القای دیابت نوع 1، معمولاً به ازاي هر کیلوگرم وزن حیوان، از دوز 40 تا 65 میلی گرم به صورت تزریق وریدي استفاده می شود. در روش تزریق صفاقی، براي القاي این نوع دیابت باید از دوز بیشتري استفاده نمود.در صورت تزریق دوز پایین استرپتوزوسین به صورت چندگانه،می توان دیابت نوع 1 را با فعالسازي مکانیسم ایمنی در موش ایجاد کرد. دیابت نوع 2 را با تزریق 100 میلی گرم استرپتوزوتوسین، به صورت داخل صفاقی و یا داخل وریدي به موش یک روزه می توان القا نمود. به دنبال تزریق استرپتوزوسین، میزان انسولین خون به دلیل اختلال در عملکرد طبیعی سلول هاي بتای پانکراس تغییر می کند. استرپتوزوتوسین توسط سلول هاي بتای پانکراس به وسیله گیرنده GLUT2 برداشته شده و آسیب بافتی ایجاد می کند. نتایج عملکرد سمی استرپتوزوسین در این سلول ها، ناشی از الکیلاسیون DNA و تولید رادیکال های آزاد است. مکانیسم دیگر آن کاهشNADدر سلول های بتا و در نتیجه کاهش سنتز پروتئین در این سلول ها است.

لینک خرید کالا :